راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن – 11 راهکار عملی

راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن: مطالعه و یادگیری بدون تمرکز امکان‌پذیر نیست. اما امروزه به دلیل گسترش عوامل پرت‌کننده حواس، تمرکز کردن دشوار یا گاها غیرممکن به نظر میاد. فضای مجازی، رسانه‌ها، اینترنت، درگیری‌های ذهنی و … به‌راحتی میتونن تمرکز هرکس رو به هم بزنن و اون رو از مسیر اصلی دور کنن. تحقیقات نشون داده چند هزار فکر در هر ثانیه میتونن از ذهن انسان عبور کنن. و آدمیزاد ناخودآگاه همیشه دنبال بهانه‌ای برای فرار از کار مفیده. خب چطور ممکنه این همه فکر رو کنار گذاشت و روی یک فرآیند خاص تمرکز کرد؟

در اینجا لازمه بدونی آدمای موفق ذاتاً حواس‌جمع نیستن. بلکه با تمرین و به‌مرورزمان این مهارت رو به دست آوردن. چون افزایش تمرکز یک فرآیند اکتسابیه نه ذاتی و هر کس متناسب با شرایط زندگی و شناسایی عوامل به هم زننده حواسش باید راه تمرکز رو پیدا کنه. به همین دلیل توی این مطلب تصمیم دارم به سوال چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنیم پاسخ بدم و دلایل حواس پرتی هنگام مطالعه رو توضیح بدم تا بتونی با برطرف کردن این مشکل برنامه ریزی درسی خودت رو به بهترین شکل اجرا کنی.

دلایل حواس پرتی و عدم تمرکز هنگام مطالعه

تمرکز نداشتن موقع مطالعه یکی از بزرگ‌ترین دلایل عدم یادگیری درست مباحث هست. اگر میخوای درس خوندنت بازدهی بیشتری داشته باشه؛ در مرحله اول لازمه عوامل حواس‌پرتی رو شناسایی کنی و بعد دنبال راه‌حل‌هایی بگردی که باعث افزایش تمرکز هنگام درس خواندن و مطالعه میشه.

1. اجبار به جای علاقه

اغلب ما زمانی که مجبور باشیم کاری رو انجام بدیم، ازش فرار می‌کنیم. اما در عوض کاری که دوست داریم رو تحت هر شرایطی به نتیجه میرسونیم. پس سعی کن با علاقه مطالعه کنی. در درجه اول لازمه رشته تحصیلت رو دوست داشته باشی. اما اگر به هر دلیلی این‌طور نیست، سعی کن با فکر کردن به نتیجه کار علاقه ایجاد کنی.

2. مالتی تسکینگ یا انجام دادن هم‌زمان چند کار

برات پیش اومده مشغول انجام کاری باشی و یهو به خودت بیای ببینی وسطش هزارتا کار دیگه انجام دادی و چیزی که میتونست ده دقیقه زمان ببره، نیم ساعت طول کشیده؟

به این فرآیند میگن مالتی تسکینگ. مثلاً داری درس میخونی؛ مدام گوشیتو چک می‌کنی، تو خیالت به سفر میری، گوشه کتابت نقاشی می‌کشی و … . دانشمندان ثابت کردن هر چی تعداد کارهایی که در یک زمان انجام میدیم بیشتر باشه، به همون نسبت بازدهی عملکردمون کاهش پیدا میکنه.

جالبه بدونی کسانی موفق هستن که بتونن کار عمیق انجام بدن. یعنی بتونن برای زمان طولانی روی یک کار تمرکز کنن تا به نتیجه برسن.

3. مشغله ذهنی

شلوغی ذهن دشمن تمرکز و کار عمیقه. وقتی در یک لحظه به چند تا چیز فکر کنی چطور میتونی تمرکز داشته باشی؟ در این صورت هیچ کدوم از افکارت حتی یادت هم نمیمونه چه برسه به اینکه بتونی براش تصمیم درست بگیری.

4. نا آرامی و بی قراری

مشکلات مختلف زندگی میتونه باعث ایجاد فشار روانی بشه. زمانی که درگیر فشار روانی باشی، مدام بهش فکر می‌کنی و دنبال راه‌حلی برای خلاص شدن می‌گردی. در این صورت تمرکز کردن روی درس و مطالعه سخت‌ترین کار دنیاست.

5. روش‌های مطالعه غلط

انتخاب روش مطالعه صحیح یکی از راه‌های افزایش تمرکز هنگام مطالعه است. هرکس باید بتونه طبق ویژگی شخصیتی که داره بهترین روش مطالعه رو برای خودش انتخاب کنه و ازش بهره ببره. در غیر این صورت مدام شکست میخوره و نتیجه‌ای که انتظار داره رو دریافت نمیکنه. تکرار این شکست باعث ایجاد سرخوردگی شده و به‌مرور علاقه به مطالعه از بین میره.

6. تلفن همراه

خب بر کسی پوشیده نیست که تلفن همراه میتونه تمام عوامل حواس پرستی رو چند برابر کنه و تقریباً در ایجاد همه گزینه‌ها دخالت داره. مثلاً چک کردن مدام فضای مجازی در بین مطالعه. تماس‌های تلفنی ناخواسته در زمان درس خوندن. دریافت پیامک یا پاسخ دادن به اون.

هر چیز خوبی اگر درست و درجای خودش استفاده نشه میتونه بدترین آسیب‌ها رو وارد کنه.

7. رسانه‌ها

امروزه رسانه‌ها همه ابعاد زندگی ما رو تحت تأثیر قرار میدن. تلویزیون، رادیو، فضای مجازی و خیلی چیزای دیگه دوروبر ما هستن که مدام تلاش میکنن ذهن ما رو به جهت خاصی هدایت کنن.

8. سر و صدا

زندگی کردن در خانواده پرجمعیت، یا شلوغ بودن محل سکونت میتونه دلیل بزرگی برای حواس‌پرتی باشه. در این شرایط بهتره به جاهای خلوت و بی‌سروصدا مثل کتابخانه پناه ببری تا ساعات مفید مطالعه رو افزایش بدی.

راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن، 11 روش عملی

موفقیت در کنکور یا امتحانات نیاز به مطالعه عمیق داره و اینکه بدونیم چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنیم. بهترین گزینه برای مطالعه عمیق یادگرفتن راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن و مطالعه است. در ادامه چند روش رو باهم بررسی می‌کنیم تا به کمک اونها بتونی به نتیجه مطلوب برسی.

برنامه‌ریزی داشته باش

بهتره تمام وقایع روزمره رو پیش‌بینی کنی و براش برنامه‌ریزی داشته باشی. به‌این‌ترتیب هر چیزی رو در زمان مقرر انجام دادی و دلیلی نداره موقع مطالعه بهش فکر کنی. البته یادت باشه که تو ربات نیستی و باید برنامه ریزی خودت رو طوری انجام بدی که اول از همه قابل انجام باشه. به همین دلیل مشاورین آیدی نوین همیشه در جلسات مشاوره کنکور تاکید میکنن که برنامه ریزی کنکور دانش آموزان طوری انجام بشه که حتما قابل انجام باشه.

برای خودت سؤال طرح کن

در طول درس خوندن مدام از مطالبی که میخونی سؤال طرح کن و سعی کن بهش جواب بدی. این کار باعث میشه ناخودآگاه روی مطالب تمرکز کنی و عمیق‌تر مطالعه رو ادامه بدی.

تمرین تندخوانی

زمانی که با سرعت بیشتری درس بخونی فرصت فرار کردن ذهنت رو ازش میگیری.

چون در زمان کم داری حجم بیشتری از مطالب رو وارد مغزت می‌کنی، به‌این‌ترتیب ذهن درگیر پردازش اطلاعات میشه و به‌ندرت میتونه به چیزی غیر از درس فکر کنه. البته نه اونقدر تند که متوجه نشی چی میخونی و باعث ایجاد کسالت بشه.

برای درس خواندن مکان مناسب انتخاب کن

محیطی رو برای درس خوندن انتخاب کن که سکوت بیشتری داره. مثلاً اگر چیز سرگرم‌کننده‌ای اطرافت هست سعی کن ازش دوری کنی. هر چیز کوچکی میتونه برای دقایقی حواست رو پرت کنه و تمرکزت رو به هم بزنه.

نه گفتن به موقع

هنر نه گفتن میتونه در تمام مراحل زندگی به دادت برسه نه گفتن به تمایل برای فیلم دیدن، نه گفتن به چک کردن گوشی، نه گفتن به بیرون رفتن در زمان مطالعه و…

مثبت نگری داشته باش

سعی کن از جملات و افکار منفی پرهیز کنی. اگر به درسی علاقه نداری یا اینکه فکر می‌کنی برات سخته مدام با خودت تکرار نکن که نمیتونم، یادنمیگیرم و.. هر کاری با تمرین و تکرار امکان‌پذیر میشه.

خواب کافی

بی‌خوابی عوارض زیادی داره که عملاً کار عمیق رو غیرممکن میکنه. ایجاد استرس، عدم تمرکز، بی قراری و کلافگی و … میتونه با تنظیم ساعت خواب رفع بشه. هرچند خواب زیاد هم باعث میشه زمان کمتری برای انجام کارهای روزمره از جمله درس خوندن داشته باشی. پس سعی کن زمان خوابت رو تنظیم کنی و در ساعات مشخصی بخوابی و بیدارشی. خصوصا اگه برای کنکور آماده میشی حتما تنظیم خواب کنکوری رو یاد بگیر.

رژیم مناسب

خوردن غذاهای سالم و سبک میتونه تو رو سرحال و پرانرژی نگه داره. میوه و سبزیجات و آجیل‌های مغزی میان وعده‌های مناسبی برای ساعات استراحتت هستن. همین‌طور مصرف مداوم نوشیدنی‌های انرژی‌زا میتونه باعث افزایش استرس و کاهش تمرکز بشه پس سعی کن تا جایی که ممکنه ازش دوری کنی.

خلاصه‌نویسی و نکته برداری

یادداشت برداری هنگام مطالعه باعث افزایش تمرکز و بهبود یادگیری میشه، به‌علاوه نکته برداری و خلاصه‌نویسی بهترین گزینه برای مرور کردن مطالبه.

کمال‌گرایی نداشته باش

سعی نکن دنبال بهترین شرایط برای مطالعه باشی. اگر مدام درگیر این باشی که همه عوامل مزاحم رو حذف کنی ناخودآگاه باعث کلافگی و استرس میشه. درسته درس خوندن در شرایط ایدئال میتونه باعث افزایش بازدهی بشه، اما گاهی اوقات لازمه با بعضی شرایط کنار بیای و خودت رو وفق بدی. همیشه نمیشه شرایط رو مطابق میل خودت تغییر بدی.

دوری از موبایل

همونطور که گفتم این دشمن خانه‌مان سوز بزرگ‌ترین علت عدم تمرکزه. زمانی که تصمیم گرفتی درس خوندن رو شروع کنی، تلفن همراه رو خاموش کن یا جایی دور از دسترس قرار بده. به‌این‌ترتیب مدام سمتش نمیری و به هر بهانه‌ای از مطالعه فرار نمی‌کنی.

سخن پایانی

توی این مطلب سعی کردم راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن رو توضیح بدم و کمکت کنم که بتونی تمرکز خودت رو هنگام مطالعه افزایش بدی. با رعایت نکاتی که در این مقاله توضیح دادم متوجه شدیم که چگونه هنگام درس خواندن به چیزی فکر نکنیم. هر سوالی داری می‌تونی توی کامنت ها بپرسی، مشاورین رتبه برتر ما در کوتاه ترین زمان به سوالت پاسخ میدن و راهنماییت میکنن.

سوالات متداول

1. آیا افزایش تمرکز در زمان مطالعه برای رسیدن به نتیجه مطلوب لازمه؟

همونطور که گفتم انجام کار عمیق فقط با تمرکز صورت میگیره. مطالعه هم جز کارهایی هست که باید روش تمرکز کرد تا بتونی به بهترین نتیجه برسی.

2. چه روش‌هایی برای کاهش حواس‌پرتی هنگام مطالعه مناسب است؟

روش‌های مختلفی رو میشه برای کنترل حواس‌پرتی در نظر گرفت. هرکس باید متناسب با شرایط و عواملی که تمرکزش رو به هم میزنن، شیوه‌ای رو انتخاب کنه. در این مطلب 11 تا از راه های افزایش تمرکز هنگام مطالعه رو توضیح دادیم.