یکی از عوامل اصلی در مطالعه موثر و مفید مکان مناسب مطالعه است. مطالعه کردن در اتاقی پر از عواملی که باعث حواس پرتی و عدم تمرکز می شوند سخت است. با این حال ممکن است مکان ایده آل شما برای مطالعه با مکان موردنظر بقیه متفاوت باشد. ممکن است شما علاقه به مطالعه در جای خلوت و ساکت نداشته باشید ولی باید مطمئن شوید که فضای مطالعه تان با سبک یادگیری تان تناسب داشته باشد، به شما اجازه تمرکز دادن بدهد و خالی از عوامل حواس پرتی باشد.
بهترین مکان برای مطالعه
دلیل اینکه توصیه اکید به همه دانش آموزان نمی شود که در مکان کاملا خلوت و ساکت مطالعه کنند این است که بعضی از آنها در فضاهای با کمی سروصدا، بهتر می توانند درس بخوانند. مثلا فضای کتابخانه برای بعضی از افراد جو مناسبی برای مطالعه نیست چون مدام افرادی به کتابخانه رفت و آمد می کنند یا مسئول کتابخانه در حال برداشتن یا چیدن کتاب ها یا تحویل دادن آنها است اما برای برخی دیگر از افراد مکان مناسبی است. بعضی دانش آموزان ترجیح می دهند در یک چهاردیواری خلوت و در سکوت کامل درس بخوانند تا هیچ عامل صوتی یا تصویری حواسشان را پرت نکند اما عده ای دیگر علاقه به مطالعه در وسط شلوغی و هیاهو دارند.
عوامل مهم در انتخاب فضای مطالعه:
ایجاد یک فضای دائمی
سعی کنید طبق برنام مطالعه تان در یک مکان بخصوص و در زمان های بخصوص مطالعه کنید. هر شخصی سلیقه و علاقه شخصی خاصی در انتخاب فضا و مکان مظالعه دارد که می تواند در کتابخانه عمومی یا اتاق خوابگاه باشد. صرف نظر از مکان مورد علاقه تان، سعی کنید همیشه در یک مکان بخصوص مطالعه کنید. فقط توجه کنید که فضای مطالعه خالی از عوامل برهم زدن تمرکز باشد. مثلا اگر علاقه به تماشای تلویزیون داشته باشید، قطعا مطالعه در اتاقی با تلویزیون روشن ایده خوبی نیست.
اگرچه ممکن است این کار یکنواخت و کسل کننده به نظر برسد، ولی داشتن یک برنامه ثابت و روزانه برای مطالعه بسیار مفید است. این کار باعث می شود که در روند ثابت درس خواندن قرار بگیرید و قبل از اینکه متوجه شوید خواهید دید که انگیزه تان برای مطالعه بالا می رود.
مکان مطالعه راحت
ساعت ها مطالعه در فضایی که احساس راحتی و آسایش نمی کنید باعث لطمه زدن به یادگیری تان می شود. به همین دلیل باید جایی را برای مطالعه انتخاب کنید که فضای دلپذیری داشته باشد. پس مطمئن شوید که هنگام مطالعه دچار کمر درد، مچ درد یا سایر آسیب های جسمی نمی شوید. دقت کنید که حتی ناراحتی های کوچک جسمی هم ممکن است به مرور زمان منجر به آسیب های بزرگتری شود. همچنین سعی کنید تمام امکانات موردنیاز برای مطالعه، اعم از خودکار، مداد ، کتاب ها و سایر وسایل در دسترس شما قرار دارد.
اتاق یا فضای مطالعه شما باید از نور مناسبی برخوردار باشد زیرا مطالعه در نور کم سخت است. مطالعه در طبقه پایین کتابخانه بهترین فضا است اما اگر نور طبیعی و کافی نداشته باشد ممکن است تاثیر منفی بر یادگیری تان داشته باشد.
ارزیابی علایق شخصی برای مطالعه
هر فردی روش و شیوه مطالعه منحصربفردی دارد. درنتیجه شما باید قبل از انتخاب مکان مطالعه، اول مشخص کنید که در چه شرایطی بهترین یادگیری را خواهید داشت. همچنین باید بدانید که چه عاملی بیشتر ازهمه باعث حواس پرتی تان می شود. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، بعضی افراد ترجیح می دهند در فضای شلوغ و پرسروصدا مطالعه کنند درحالی که بقیه نمی توانند. بعد از اینکه بهترین مکان مناسب را طبق علایق و تمایلات خود برای مطالعه تان مشخص کردید، بازدهی میزان مطالعه و یادگیری در این فضا را مدام ارزیابی کنید تا ببینید جلسات مطالعه تان مفید و سازنده هست یا خیر. اگر سازنده نبود، در فضای مطالعه تان را بازنگری کنید.
ایجاد قوانین مطالعه و اجرای آنها
اگر جلسات و برنامه مطالعه تان چندان سازنده و مفید نیست و یادگیری خوبی ندارید، یا اینکه انگیزه قوی برای مطالعه ندارید، سعی کنید قوانین شخصی برای درس خواندن وضع کنید. بعد از اینکه این قوانین را معین کردید، والدین خود یا سایر اعضای مورد اعتماد خانواده یا دوستان تان را در جریان این قوانین قرار دهید تا شما را در اجرای آنها همراهی کنند. یکی از قوانین معمول و رایج بین دانش آموزان ایجاد برنامه زمانی برای مطالعه و همچنین اوقات استراحت بین مطالعه است. حتی اگر کسی را هم ندارید که در جریان این قوانین باشد و به شما در اجرای آنها کمک کند، باز هم سعی کنید این قوانین را برای خودتان تعیین و اجرا کنید.
مکان ها برای مطالعه:
کتابخانه:
کتابخانه از این نظر که چون فضای آرامی با امکانات مناسب مطالعه اعم از اتاقک های انفرادی، اتاق های مطالعه گروهی، میز و نمیکت و همچنین منابع مفید گوناگونی که در اختیار قرار می دهد، مکان بسیار مناسبی است.
اتاق خواب:
اتاق خواب از این جهت که فضای بسیار راحت و مطلوبی فراهم می کند، می تواند مکان بسیار مناسبی باشد. تمامی وسایل و ابزارهای مطالعاتی هم در این فضا به راحتی در اختیار شما می تواند قرار گیرد. با این حال، اگر اتاق خواب شما بیش از حد راحت و آسوده باشد و یا پر از وسایلی باشد که حواستان را پرت کند(مثل بازی های ویدیویی، تلویزیون، هم اتاقی ها و غیره)، نمی تواند جای مناسبی برای مطالع باشد.
آشپزخانه:
آشپزخانه هم می تواند یک مکان عالی برای درس خواندن باشد به شرط اینکه خالی از ابزارهای از بین برنده تمرکز باشد. بیشتر آشپزخانه ها از نورپردازی بسیار مناسبی برخوردارند که برای مطالعه بسیار مناسب اند و همچنین فظای نشستن خوبی دارند.
اتاق استراحت مدرسه:
اگر شما به تنهایی در حال مطالعه باشید یا در یک گروه کوچک مطالعه، اتاق استراحت مدرسه می تواند مکان مناسبی برای درس خواندن باشد. با این حال اگر مایل باشید که با سایر دانش آموزان معاشرت و رابطه داشته باشید باید مکان دیگری را مدنظر قرار دهید.
کلاس درس:
یک کلاس درس خلوت و ساکت می تواند مکانی ایده آل برای درس خواندن باشد. در بسیاری از مدارس و موسسات آموزشی، به دانش آموزان اجازه داده می شود که در فضای خالی کلاس ها و در زمان غیرکلاسی به مطالعه بپردازند. اگر شما بتوانید در طول روز کلاس خلوتی در مدرسه پیدا کنید، مکان بسیار مناسبی برای درس خواندن است.
کافی شاپ:
کافی شاپ ها با داشتن نورپردازی عالی، کمی سروصدای پس زمینه ، وایفای رایگان و فضای آرام و راحت می توانند مکان بسیار مناسبی برای مطالعه باشند.
درپایان، هر مکانی که برای مطالعه تان انتخاب کردید، به یاد داشته باشید که در این مکان نباید چیزی وجود داشته باشد که حواستان را پرت کند، امکانات مطالعه برایتان فراهم باشد، فضای راحت و پر از آرامش داشته باشد و با شیوه مطالعه منحصر بفردتان تناسب داشته باشد.