معرفی رشته شنوایی شناسی

رشته شنوایی شناسی یکی از رشته‌های پرطرفدار در دسته پیراپزشکی است. چقدر آن را می‌شناسید؟ این رشته برای عوام مردم میتواند ناششناخته باشد، اما به سبب ظرفیت کم و تعداد کم دانشگاه‌های کشور ایران، برای این رشته می‌توان گفت رقابت بسیار بالایی برای پذیرش در این رشته وجود دارد.

اما چرا برای این رشته سر و دست شکسته می‌شود؟ این رشته در مقیاس دیگر شاخه های رشته‌ پزشکی از مزیت‌های بالایی برخوردار است. در این مطلب معرفی رشته شنوایی شناسی ما تصمیم گرفتیم به طور دقیق در مورد آن برای شما توضیح دهیم. اگر رشته شنوایی شناسی نظر شما را جلب کرده است و قصد دارید این رشته را به عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب کنید، بهتر است در خصوص بازار کار، آینده شغلی، شیوه مهاجرت و مزایای این رشته بیشتر بدانید.

وظیفه شنوایی شناس چیست؟

پیشنهاد می‌شود پیش از آن که یک رشته را به عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب کنید، در خصوص این که پس از فارغ التحصیلی چه کاری را باید انجام دهید، اطلاعات دقیق و کافی به دست آورید.
پیش از انتخاب رشته شنوایی شناسی نیز باید همین کار را بکنید یعنی با وظایف اصلی کارشناس شنوایی شناس آشنا شوید تا پس از فارغ التحصیلی در این رشته به مشکلی نخورید.
به طور کلی وظیفه اصلی کارشناس شنوایی‌ شناس این است که با استفاده از دستگاه‌ها و تست‌های مختلف مشکلات شنوایی، اختلالات شنوایی یا مشکلات تعادلی بیمار را تشخیص داده و درمان نماید.
متخصص شنوایی شناس ممکن است از سمک و وسایل کمک ارتباطی استفاده کند یا پیشنهاد جراحی کاشت حلزون را به مراجعان بدهد. در برخی مواقع نیز ممکن است کارشناس شنوایی شناس بیماران را برای درمان دقیق‌تر به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهد.
از جمله دیگر وظایف افراد در رشته شنوایی شناسی قالب‌گیری، ساختن قالب گوش و سمعک است. به علاوه فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند غربالگری شنوایی نوزادان، بچه‌ها در سن پیش از مدرسه و بچه‌ها در دوران ابتدایی را نیز انجام دهند.
فارغ التحصیلان رشته شنوایی سنجی معمولاً با افراد در حیطه‌های کاری دیگر همچون پزشک متخصص گوش و حلق و بینی، روانشناس، متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال و گفتار درمانگر از نظر کاری ارتباط بسیار بالایی دارد.

انتخاب رشته شنوایی سنجی

فارغ التحصیلان در رشته شنوایی سنجی یا شنوایی شناسی، با استفاده از تست‌ها و دستگاه‌های مختلفی مشکلات شنوایی افراد را تشخیص داده و درمان می‌کنند. خوشبختانه این رشته دارای بازار کار و آینده شغلی بسیار خوبی است و بسته به این که مهارت شما چقدر باشد و این که در چه مرکزی کار می‌کنید، درآمد متفاوتی کسب خواهید کرد.

دوره‌های تحصیل رشته شنوایی شناسی

یکی از مهمترین نکاتی که لازم است پیش از انتخاب رشته شنوایی شناسی با آن آشنا شوید، دوره‌های تحصیلی این رشته پس از قبولی در کنکور است.
رشته شنوایی شناسی در مقطع کارشناسی دارای ۱۳۰ واحد درسی بوده که دانشجویان ملزم هستند در دوره‌ای ۴ ساله و در طی ۸ ترم این دروس را مطالعه کرده و بگذرانند. واحدها و درس‌هایی که در طی ۴ سال رشته شنوایی شناسی به دانشجویان ارائه می‌شوند؛ شامل ۲۲ واحد دروس عمومی، ۲۴ واحد دروس پایه، ۶۲ واحد دروس اختصاصی و ۲۲ واحد کارآموزی در عرصه می‌شود. جزئیات واحدهای درسی ارائه شده در رشته شنوایی سنجی در زیر آورده شده‌اند:
دروس عمومی شامل 22 واحد درسی:
• مبانی نظری اسلام
• اخلاق اسلامی
• انقلاب اسلامی
• تاریخ وتمدن اسلامی
• آشنایی با منابع اسلامی
• ادبیات فارسی
• زبان عمومی
• تربیت بدنی (1)
• تربیت بدنی (2)
دروس پایه شامل 24 واحد درسی:
• فيزيك صوت
• بهداشت عمومي
• روانشناسي عمومي
• آناتومي عمومي با تاكيد بر سر و گردن
• اصول توانبخشي
• ضروريات بافت شناسي و آسيب شناسي
• آناتومي و فيزيولوژي مغز و اعصاب
• فيزيولوژي عمومي
• بيوشيمي
• راديولوژي سر و گردن
• بيماريهاي مغز و اعصاب
• ژنتيك در پزشكي
• بيماري هاي كودكان
دروس اختصاصی شامل 62 واحد درسی:
• آناتومي و فيزيولوژي دستگاه شنوايي و تعادل
• رشد طبيعي زبان و گفتار
• مباني علم شنوايي
• آكوستيك و سايكوآكوستيك
• ارزيابي پايه شنوايي
• اختلالات ارتباطي
• روانشناسي و مشاوره كم شنوايان
• مباني زبانشناسي و آواشناسي اكوستيك
• اختلالات زبان و گفتار
• ارزيابي تكميلي شنوايي
• كاربرد داروشناسي در شنوايي شناسي
• آزمون هاي فيزيولوژيك شنوايي 1
• تجهيزات شنوايي و اصول كاليبراسيون آنها
• بيماريهاي گوش و حلق و بيني و روشهاي درماني
• اصول و مباني شنوايي شناسي توانبخشي
• زبان انگليسي تخصصي
• زبان آموزي به افراد كم شنوا
• ارزابي تجويز و تنظيم وسايل كمك شنوايي و ارتباطي
• قالب گيري
• آزمونهاي رفتاري سيستم مركزي شنوايي
• شنوايي شناسي صنعتي
• آزمونهاي فيزيولوژيك شنوايي 2
• شنوايي شناسي كودكان
• تربيت شنوايي
• شنوايي شناسي باليني
• مديريت در شنوايي شناسي
• سمينار در شنوايي شناسي
کارآموزی در عرصه شامل 22 واحد:
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 1
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 2
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 3
• كارآموزي در درمانگاه ENT
• كارآموزي ارزيابي، تجويز و تنظيم وسايل كمك شنوايي و ارتباطي 1
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 4
• كارآموزي ارزيابي شنوايي كودكان 1
• كارآموزي ارزيابي، تجويز و تنظيم وسايل كمك شنوايي و ارتباطي 2
• كارآموزي ارزيابي شنوايي كودكان 2
• كارآموزي غربالگري شنوايي نوزادان و كودكان
• كارآموزي ارزيابي وزوز و سيستم مركزي شنوايي
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 5
• كارآموزي تربيت شنوايي 1
• كارآموزي ENGو ERA
• كارآموزي ارزيابي، تجويز و تنظيم وسايل كمك شنوايي و ارتباطي 3
• كارآموزي ارزيابي شنوايي كودكان 3
• كارآموزي تربيت شنوايي 2
• كارآموزي ارزيابي شنوايي بزرگسالان 6

ضرایب دروس رشته شنوایی شناسی

نکته‌ای که قصد داریم در این بخش به آن بپردازیم، ضرایب دروس در کنکور سراسری هستند که به منظور قبولی در رشته شنوایی شناسی لازم است با آنها به طور کامل و دقیق آشنا شوید و از آنها در برنامه ریزی کنکور خود استفاده کنید تا بتوانید برنامه حرفه‌ای داشته باشید.. بدین منظور در ابتدا لازم است گریزی به تغییرات ایجاد شده در کنکور سراسری سال ۱۴۰۲ نیز بزنیم. یکی از مهمترین تغییرات حذف دروس عمومی از دفترچه کنکور سراسری بود.

اما تغییرات ایجاد شده در این آزمون تنها به حذف دروس عمومی ختم نشد و تصمیم گرفتند ضرایب دروس برای رشته‌های مختلف را نیز از بین برده و حذف کند.
در کنکورهای پیش از سال ۱۴۰۲ ضرایب برخی از دروس همچون زمین شناسی برای رشته‌های مختلف متفاوت بودند. برای مثال اگر قصد قبولی در رشته داروسازی را داشتید، درس زمین شناسی دارای ضریب ۱ و اگر قصد قبولی در رشته پزشکی را داشتید، درس زمین شناسی برای شما دارای ضریب صفر بود.

در واقع دروس بر حسب ضریب خود بر روی رتبه داوطلبان و قبولی آن‌ها در دانشگاه تاثیر می‌گذارند و زمانی که ضریب درسی برای رشته‌های مختلف متفاوت باشد، تاثیر آن نیز بر قبولی در رشته‌ها متفاوت خواهد بود. اما از سال ۱۴۰۰ به بعد تصمیم گیری بر آن شد که ضرایب تمامی دروس برای تمامی رشته‌های تحصیلی به صورت یکسان باشد.

برای مثال ضریب درس زمین شناسی برای قبولی در رشته پزشکی و داروسازی تفاوتی نداشته باشد. در زیر ضرایب دروس مختلف در کنکور سراسری تجربی برای قبولی در رشته شنوایی سنجی آورده شده است:
• ضریب درس زمین شناسی: ۱
• ضریب درس ریاضی: ۷
• ضریب درس زیست شناسی: ۱۲
• ضریب درس فیزیک: ۷
• ضریب درس شیمی : ۹

منابع برای قبولی رشته شنوایی شناسی

از سال ۱۴۰۲ تغییراتی اساسی در کنکور به وجود آمد یکی از مهم‌ترین تغییرات، حذف دروس عمومی از منابع کنکور و دفترچه سراسری این آزمون بود که باید حتما آن را در برنامه ریزی کنکور تجربی خود در نظر بگیرید. در نتیجه دیگر نیازی نیست برای کسب رتبه عالی در کنکور سراسری دروس عمومی را مطالعه کنید و تنها خواندن با دقت دروس اختصاصی کفایت می‌کند.

بسیار مهم است حالا که دروس عمومی از کنکور حذف شده‌اند، به تسلط کافی در دروس اختصاصی برسید تا بتوانید نتیجه دلخواه و مد نظر خود را از این آزمون تقریبا سخت و رقابتی کسب کنید.
دفترچه کنکور سراسری از سال ۱۴۰۲ متشکل از دروس اختصاصی زمین شناسی، زیست شناسی، ریاضی، فیزیک و شیمی است. کتاب‌ها و منابعی که لازم است برای شرکت در این آزمون مطالعه کرده و در آنها به تسلط برسید به شرح زیر هستند:
• زمین شناسی یازدهم
• ریاضی ۱ دهم
• ریاضی ۲ یازدهم
• ریاضی ۳ دوازدهم
• زیست شناسی ۱ دهم
• زیست شناسی ۲ یازدهم
• زیست شناسی ۳ دوازدهم
• فیزیک ۱ دهم
• فیزیک ۲ یازدهم
• فیزیک ۳ دوازدهم
• شیمی ۱ دهم
• شیمی ۲ یازدهم
• شیمی ۳ دوازدهم

دانشگاه‌های رشته شنوایی شناسی در کشور

اگر قصد انتخاب رشته در رشته شنوایی سنجی را دارید، باید با دانشگاه‌های که این رشته تحصیلی تدریس کرده و ارائه می‌دهند، آشنا کنید. دانشگاه‌هایی که در کشور ایران، رشته شنوایی سنجی را ارائه می‌دهند به شرح زیر هستند:
• دانشگاه علوم پزشکی اراک اراک
• دانشگاه علوم پزشکی تهران تهران
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی بابل بابل
• دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اهواز
• دانشگاه علوم پزشکی زاهدان زاهدان
• دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی همدان همدان
• دانشگاه علوم پزشکی ایران. تهران

ظرفیت پذیرش شنوایی شناسی در دانشگاه‌ها

به طور کلی ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشکی برای رشته شنوایی شناسی در کشور ایران چندان زیاد نبوده و این دانشگاه‌ها بسیار کم هستند. فقط ۹ دانشگاه علوم پزشکی دولتی در کشور ایران رشته شنوایی شناسی را ارائه می‌دهند و دانشگاه‌های دولتی سالانه حدود ۱۵۰ نفر دانشجوی شنوای شناسی را پذیرش می‌کند.
معمولاً کلاس‌های رشته شنوایی شناسی بسیار کم جمعیت بوده و در هر کلاس نزدیک به ۱۰ الی ۲۵ نفر دانشجو تحصیل می‌کنند. به علاوه این رشته فقط در دانشگاه‌های دولتی و پردیس خودگردان تدریس شده و دانشگاه‌های آزاد، پیام نور و… این رشته را ندارند.
دانشگاه‌هایی که رشته شنوایی شناسی را ارائه می‌دهند شامل دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، شیراز، اصفهان، ایران، تبریز، جندی شاپور اهواز، بابل و همدان می‌شوند که برخی از آنها دارای پردیس خودگردان نیز هستند.

حقوق دانشجویان رشته شنوایی شناسی

اغلب دانش آموزانی که می‌خواهند انتخای رشته کنند، به حقوق و درآمد آن رشته اهمیت بسیار بالایی می‌دهند و عمده سوالات آنها از مشاوره کنکور تجربی در این مورد است. باید بدانید که توجه به درآمد و حقوق یک رشته تحصیلی بعد از فارغ التحصیلی، همانند علاقه شما به آن رشته و جایگاه اجتماعی آن بسیار مهم و حائز اهمیت خواهد بود.
در خصوص رشته شنوایی شناسی یا هر رشته دیگری لازم به ذکر است که در صورتی که مهارت بالا و علم کافی در رشته تحصیلی خود پس از فارغ التحصیلی داشته باشید، قطعاً قادر خواهید بود جایگاه شغلی مناسبی را کسب کنید.
در خصوص درآمد رشته شنوایی شناسی باید بدانید بسته به این که محیط کاری شما در کدام مرکز درمانی، بیمارستان و… باشد، درآمد شما متفاوت خواهد بود.

این امکان برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم است که بتوانند به صورت همزمان در بیش از یک مرکز فعالیت کنند که در این صورت واضح است که درآمد آنها افزایش خواهد یافت.

همچنین فارغ التحصیلان رشته شنوایی سنجی می‌توانند تحت شرایط خاصی اقدام به تاسیس مطب خود نمایند. تاسیس مطب و راه‌ اندازی دفتر کار می‌تواند مزیت‌های بسیار زیادی برای کارکنان رشته شنوایی شناسی داشته باشد.

اولین و مهم‌ترین مزیت تاسیس مطب کسب حقوق و درآمد بالا است. اما لازم است بدانید که تاسیس و راه‌ اندازی مطب کاری دارای شرایط خاصی برای فارغ التحصیلان این رشته است از جمله مهم‌ترین شرایط تاسیس مطب در این رشته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی
• دارا بودن سرمایه کافی برای راه اندازی دفتر و تجهیز کردن آن به دستگاه‌ها و تجهیزات ضروری
• داشتن سابقه کاری 6 ساله برای تأسیس مطب در استان تهران و سابقه کاری 4 ساله برای تأسیس مطب در شهرستان‌ها

مهاجرت در رشته شنوایی شناسی 

از آن جایی که بسیاری از دانش آموزان تمایل دارند پس از قبولی در کنکور سراسری برای خواندن رشته مد نظر خود یا پس از فارغ التحصیلی از آن رشته به کشور دیگری مهاجرت کنند، در این بخش شما را با مهاجرت و ادامه تحصیل در خارج از کشور و در رشته شنوایی سنجی آشنا خواهیم کرد. رشته شنوایی سنجی در بسیاری از کشورهای دنیا با عنوان شنوایی شناسی شناخته می‌شود.

امکان مهاجرت برای ادامه تحصیل در رشته شنوایی شناسی یا مهاجرت کاری پس از فارغ التحصیلی در این رشته وجود دارد. بنابراین دانشجویان یا فارغ التحصیلان می‌توانند با مراجعه به سایت دانشگاه یا کشور مد نظر خود، قوانین و شرایط مهاجرت را با دقت مطالعه کرده و اقدام به مهاجرت به آن کشور نمایند.

به عنوان بهترین کشورها برای مهاجرت و تحصیل در رشته شنوایی شناسی می‌توان به کشورهای آمریکا، انگلیس، سوئد، استرالیا و ترکیه اشاره کرد. همان طور که می‌دانید هر کدام از این کشورها شرایط متفاوتی برای مهاجرت خواهند داشت. بنابراین شما باید یکی از آنها را بسته به شرایط خود انتخاب کرده و بسته به شرایط آن خود را برای مهاجرت آماده کنید.

بهترین دانشگاه‌های خارج از ایران برای تحصیل در رشته شنوایی سنجی یا شنوایی‌ شناسی به شرح زیر هستند:
• دانشگاه ساوتهمپتون انگلستان
• دانشگاه منچستر انگلیس
• دانشگاه وندربیلت امریکا
• دانشگاه آیووا آمریکا
• دانشگاه کوئیزلند استرالیا
• دانشگاه وسترن استرالیا
• دانشگاه لوند سوئد
• دانشگاه استانبول ترکیه

سختی‌های رشته شنوایی شناسی

همانند هر رشته دیگری رشته شنوایی‌ شناسی یا شنوایی سنجی نیز سختی‌ها و معایبی دارد که بسیار ضروری و حائز اهمیت است که پیش از انتخاب این رشته به این مزایا به این معایب واقف باشید تا بتوانید با دید باز و آگاهی کامل این رشته را انتخاب کنید. یکی از معایب این رشته و سختی‌های آن این است که کارشناسان برای تهیه وسایل و تجهیزات شنوایی سنجی لازم است هزینه بسیار زیادی را بپردازند و تهیه این وسایل بسیار پر هزینه است.
یکی دیگر از معایب این رشته این است که شنوایی سنجان باید در کنار متخصصان گوش حلق و بینی به کار کردن بپردازند زیرا در اغلب مواقع پزشکان و متخصصان گوش و حلق و بینی پس از بررسی و معاینه بیمار به این نتیجه می‌رسند که لازم است او را به شنوایی سنج ارجاع دهند. اما توجه داشته باشید از آن جایی که پذیرش متخصصان گوش، حلق و بینی از کارشناسان شنوایی سنجی بسیار کمتر است ممکن است به لحاظ بازار کار مشکلاتی را برای این افراد ایجاد کند.

مزایای رشته شنوایی شناسی

به عنوان اولین و مهم‌ترین مزیت این رشته می‌توان بدین مورد اشاره کرد که دور از سر و صدا و استرس است. بنابراین اگر شما از دسته افرادی هستید که کار کردن در محیط‌های آرام و به دور از استرس و سر و صدا را ترجیح می‌دهید، این رشته می‌تواند برای شما بسیار مناسب باشد.
همچنین همان طور که می‌دانید بسیاری از افراد علاقه‌ای به دیدن صحنه‌های ناخوشایند رشته‌های بالینی مثل پزشکی و پرستاری را ندارند، خوشبختانه در رشته شنوایی سنجی خون و صحنه‌های ناخوشایند را به هیچ عنوان مشاهده نخواهید کرد.
مزیت دیگر این رشته این است که نیازی نیست برای قبولی در آن به اندازه سایر رشته‌ها همچون دندانپزشکی و پزشکی تلاش کنید. البته لازم به ذکر است که نسبت به بسیاری دیگر از رشته‌های پیراپزشکی، این رشته در سطح بالاتری قرار دارد.
به علاوه شما می‌توانید پس از ۴ سال تحصیل در این رشته مطب خود را تاسیس کرده و به صورت مستقل کار ادیومتری یا شنوایی‌ شناسی را انجام دهید. در صورتی که در رشته‌هایی مثل پزشکی و دندانپزشکی برای مطب زدن و فعالیت به صورت مستقل باید ۶ الی ۷ سال به تحصیل بپردازید.

آینده شغلی رشته شنوایی شناسی

خوشبختانه رشته شنوایی سنجی در سال‌های اخیر اهمیت و جایگاه بسیار بالایی را به دست آورده به همین سبب بسیاری از داوطلبان تمایل دارند به تحصیل در این رشته در دانشگاه بپردازند. علت افزایش اهمیت و بالاتر رفتن جایگاه رشته شنوایی سنجی این است که در سال‌های گذشته به مهم بودن و اهمیت بالای کار شنوایی سنج‌ها پی برده شده در نتیجه بازار کار در این رشته روز به روز در حال گسترش است.
مراکز بسیاری وجود دارند که فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند پس از اتمام دوره تحصیل خود در آنها مشغول به کار شوند. برخی از مهم‌ترین مراکز کاری حرفه‌ای شنوایی سنجی به شرح زیر هستند:
• انواع مراکز درمانی
• بیمارستان ها و درمانگاه ها
• مراکز نگهداری سالمندان
• مراکز بهزیستی
• مراکز توانبخشی
• مؤسسات تحقیقاتی
• مراکز مشاوره بهزیستی
• خانه های بهداشت
• کارخانه های ساخت و تولید تجهیزات مربوط به علم شنوایی سنجی
• مراکز نگهداری معلولین
• مدارس عادی و استثنائی
• دانشگاهها و مراکز آموزشی
• دفاتر کار شخصی

اگر دوست دارید در رشته شنوایی سنجی یا شنوایی‌ شناسی موفقیت بالایی را به دست آورید، باید بدانید که تنها فارغ التحصیل شدن و دریافت این مدرک این رشته کافی نیست بلکه شما باید مهارت بسیار بالایی در این رشته داشته باشید.

سخن پایانی

رشته شنوایی شناسی یکی از بهترین رشته‌های پیراپزشکی بوده که در سال‌های اخیر اهمیت آن بسیار افزایش یافته است. اگر قصد دارید پس از مشخص شدن رتبه‌ شما یا بعد از استفاده از نرم افزار تخمین رتبه در کنکور سراسری، این رشته را به عنوان رشته دانشگاهی خود انتخاب کنید، بهتر است با شرایط مختلف این رشته، مزایا، معایب، درآمدو بازار کار این رشته و… آشنا شوید. در این مقاله سعی کردیم شما را با هر آنچه برای انتخاب رشته در رشته شنوایی شناسی نیاز دارید، آشنا کنیم.