روش مطالعه علوم و فنون ادبی رشته انسانی

درس علوم و فنون انسانی یا همان ادبیات انسانی یکی از درس های چالش برانگیز برای کنکور محسوب میشه. مشکل خیلی از بچه ها برای مطالعه این درس، روش مطالعه علوم و فنون ادبی و نحوه ارتباط گیری با مباحث این کتابه. درس علوم و فنون ادبی رشته انسانی نیازمند یک برنامه ریزی درسی اصولی که شامل مطالعه دقیق، تکرار مداوم و یادگیری مهارت حل تست ها میشه. در این مقاله شیوه مطالعه و تست زنی این درس چالش برانگیز رو بهتون گفتیم و بهترین کتاب کمک درسی مختص این درس رو هم بهتون معرفی کردیم.

چرا این درس از اهمیت بالایی برخورداره؟

این درس اختصاصی، چه در کنکور و چه در امتحانات نهایی از اهمیت بسیاری برخورداره. دانش آموزان برتر رشته ی انسانی، همه ساله در صدد کسب درصد خوب از این درس هستند. این درس با توجه به ضریب بالایی که داره، رتبه سازه. ضریب این درس در کنکور 1402، 8  و در امتحانات نهایی  80/7 اعلام شده. با توجه به تغییرات کنکور 1402 تاثیر قطعی معدل در کنکور، اهمیت این درس برای دانش آموزان کنکوری بیش از بیش شده و باید که با برنامه ریزی درست و مناسب در طول سال تحصیلی، آمادگی کافی رو جهت کسب نمره عالی در امتحانات نهایی پیدا کنند. داشتن یک برنامه ریزی خوب و اصولی در طول سال تحصيلي، با توجه به مقدار توانایی و تسلط هر دانش آموز، می‌تونه سبب رشد هر چه بیشتر در این درس بشه.  همچنین تشخیص اینکه این درس به طور مبحثی فراگرفته بشه یا  پایه به پایه، بستگی به شرایط و ویژگی های منحصر به فرد هر دانش آموز داره.

روش مطالعه علوم و فنون ادبی چجوریه؟

این درس شامل چند بخش می‌شه که هر کدوم نیاز به مطالعه به خصوص و تمرین ویژه داره. بخشی از سوالات علوم و فنون ادبی، مربوط به مبحث تاریخ و ادبیات هست. برای مطالعه این بخش از علوم و فنون ادبی، بهتره که در مرحله اول خوب مطالب و مباحث رو یاد بگیری و نام شعرا و آثارشون رو در کنار فهم هر سبک به خاطر بسپاری، در مرحله دوم خلاصه نویسی و یادداشت برداری میتونه باعث بشه که یادگیری بهتری داشته باشی و مطالب و سبک ها در ذهنت بهتر بنشینه. برای یادگیری بهتر میتونی ویژگی های مربوط به هر سبک رو روی آثار شعرای مربوط به اون سبک جستجو و مشخص کنی تا این درس توی ذهنت نهادینه بشه.

اهمیت آرایه های ادبی

بخش دیگه ای از سوالات علوم و فنون ادبی کنکور، مبحث آرایه های ادبی هست. به طور معمول در سه پایه، دروس 3 و 6 و 9 و 12 این سه کتاب به مباحث آرایه های ادبی اختصاص داده شده.برای یادگیری آرایه ها، در ابتدا لازمه که هر آرایه و نشانه های اون رو خوب یاد بگیری و در ادامه، نیازه که هر آرایه رو با مصداق های مختلف بشناسی و به خاطر بسپاری. حفظ کردن مبحث آرایه باعث رشدت در این مبحث نمیشه، اونچه میتونه عامل رشدت در این زمینه باشه، تمرین و تکرار مداومه. در کنار آموزش تک به تک آرایه ها، حتما زمان مفیدی رو برای تست آرایه کنار بزار.

مباحث عروض و قافیه

بخش دیگه ای  از سوالات کنکور علوم و فنون ادبی رشته انسانی، مربوط به مباحث عروض و قافیه است. رتبه برتر های علوم انسانی، یه این بخش از علوم و فنون ادبی توجه ویژه ای دارن و برای یادگیری این مبحث که نیازمند مهارت است، زمان قابل توجهی رو صرف می‌کنند. بخش عروض و قافیه، در سه پایه، دروس 2، 5، 8 و 11 کتب علوم وفنون ادبی رو به خودش اختصاص داده. مطالعه و یادگیری مباحث این بخش از کتاب، در وهله اول نیازمند یادگیری مباحث پایه هست. اگه دانش آموز کنکوری هستی و جویای درصد خوب برای این درس، باید عروض رو از پایه دهم یادبگیری و در کنار اون، تمرین تقطیع ابیات رو از علوم و فنون دهم آغاز کنی. مطالب این بخش از درس علوم و فنون ادبی، در طی سه سال باهم ارتباط و پیوستگی بسیاری داره و علاوه بر اینکه نیازه دانش آموز مطالب رو خوب و مفید آموزش ببینه، تمرین و تکرار این مطالب نیز اهمیت داره. چون باید به عنوان یک مهارت در ذهن دانش آموز نهادینه بشه؛ مانند راننده ای که همه قوانین راهنمایی و رانندگی رو بلده اما تا زمانی که مهارت عملی رانندگی رو کسب نکنه، راننده ماهری نمیشه. تمرین مداوم تقطیع، تکرار مباحث و نکات مربوطه، یادگیری عروض سماعی، پیاده سازی نکات و ویژگی های دو مبحث قافیه و عروض بر روی  ابیات مختلف و جستجو در دل اشعار کتاب علوم و فنون ادبی، میتونه سبب رشد مبحث عروض و قافيه بشه.

قرابت معنایی

قسمت دیگه ای از سوالات درس علوم و فنون ادبی رشته انسانی، مبحث قرابت معنایی هست. برای یادگیری این مبحث، خوبه که از کتاب هایی که مخصوص قرابت معنایی هستند استفاده کنی. چون علاوه بر مطالعه و یادگیری قرابت معنایی های پر تکرار، می‌تونی این مفاهیم رو بر روی ابیات مختلف یادبگیری و این باعث فهم بهتر قرابت های معنایی میشه. اونچه باعث رشد درصد قرابت معنایی میشه، آشنایی با تیپ های تستی مختلفه؛ چون درست تره که دانش آموز مفاهیم رو روی ابیات مختلف آموزش ببینه تا اینکه صرفا مفاهیم رو حفظ کنه. لازم به ذکره که خوانش درست شعر و یادگیری و تمرین این مهم، بسیار موثر و مفیده.

روش تست زنی علوم و فنون ادبی کنکور

توی کنکور سراسری، بیشتر از هرچیزی با تست سرکار داری. پس باید به خوبی روش تست زدن درس های مختلفت رو بشناسی و بتونی بالاترین راندمان رو داشته باشی. در ادامه انواع روش های تست زنی مباحث مختلف علوم فنون عربی یا ادبیات تخصصی رو بهتون آموزش میدیم. این مطالب و نکته هارو به خوبی به یاد داشته باشید و با دقت پیاده سازیش بکنید.

تست تاریخ و ادبیات

اگر دانش آموز ضعیفی در این بخش هستی، در وهله اول میتونی تست های آموزشی این دروس رو همراه با کتاب حل کنی و هر گزینه رو از دل کتاب بررسی کرده و جواب رو پیدا کنی.

تست آرایه ادبی

تو به عنوان یه دانش آموز رشته ی انسانی، باید آرایه ها رو در دل ابیات یاد بگیری و به دنبال حفظ کردن اونها نباشی. در ابتدا با تست های تک آرایه شروع کن و بعد از اون به سراغ تست های ترکیبی آرایه که انواع مختلفی هم داره برو. بهتره برای یادگیری بهتر تست آرایه، در ابتدا تست آموزشی کار کنی. به این صورت که تک به تک گزینه ها رو بررسی کن تا در طی زمان، نشانه های تستی هر آرایه رو یاد بگیری و بعد از مدتی، با عبور از تست های آموزشی به سراغ تمرین تست های زماندار برو.

تست عروض و قافیه

برای حل تست های عروض، می‌تونی در زمان کنکور به یادگیری عروض سماعی بپردازی تا با تشخیص سریع اوزان همسان و ناهمسان، موفق به حل تست های اختیارات شاعری در کوتاهترین زمان ممکن بشی. همچنین میتونی با تمرین مداوم تقطیع و پیدا کردن مهارت در این فن، تست ها رو بهتر پاسخ بدی. علاوه بر این، آموزش نکات و نشانه های کنکوری این درس، میتونه کمک کننده  باشه. حل زیاد تست و آشنایی با تیپ های تستی مختلف این درس، بسیار اهمیت داره.

تست قرابت

همونطور که گفته شد، آشنایی با قرابت های معنایی  پر تکرار و یادگیری خوانش درست ابیات، میتونه در حل تست های قرابت کمک کننده باشه. علاوه بر اون، جهت حل تست های آموزشی قرابت معنایی، تک به تک گزینه ها رو بررسی کن و مفهوم هر بیت رو در حد یک عبارت کوتاه در کنار اون گزینه بنویس. بعد از مدتی تمرین، موفق به حل بهتر تست های قرابت می‌شی. به طور کلی، حل و تحلیل تست های فراوان لازمه ی کسب درصد خوب در این درس هست.

اهمیت کتاب درسی برای مطالعه علوم و فنون ادبی

برای کسب رتبه ی عالی در رشته‌ی علوم انسانی ، کتاب درسی بسیار مهم و موثره و علوم و فنون ادبی هم از این قاعده مستثنی نیست. هر چند که درسنامه های کتاب های تستی میتونه کمک کننده باشه اما لازمه که به متن کتاب درسی تسلط کافی داشته باشید، چه در بحث تاریخ و ادبیات که تسلط به کتاب مهم تره و چه در باقی مباحث نام برده شده.

بهترین کتاب تستی برای درس علوم و فنون ادبی

کتاب های تست با توجه به سطحی که داری، متفاوته اما اگه دنبال کتاب تستی می‌گردی که هم درسنامه داشته باشه و هم تست هاش کافی باشه، “علوم و فنون ادبی جامع خیلی سبز” رو به شما پیشنهاد میکنیم. علاوه بر اون، تهیه کتاب تست های مبحثی میتونه به رشد ویژه تو در هر مبحث کمک کنه. کتاب های تست آرایه، کتاب های تست قرابت معنایی، کتاب های تست عروض و قافیه و..

جمع بندی و مرور

با توجه به روند مطالعه هر دانش آموز، زمان های دوره و جمع بندی متفاوتی مناسبه اما داشتن یه برنامه ریزی مناسب میتونه هدایت کننده باشه. اینکه چگونه به درس خوندن عادت بکنیم اصول و قواعدی داره که باید اون رو فرابگیری اما اگه تو دانش آموزی هستی که همگام با آزمون های آزمایشی پیش اومده و مطالب رو به خوبی یاد گرفتی، در زمان های دوره و جمع بندی بیشتر به حل تست توجه کن و نقاط ضعف خودت رو رفع کن. اما اگه در اکثر مباحث علوم و فنون ادبی ضعف داری، در زمان های جمع بندی نکات قوت خودت رو تثبیت کن.

برای اینکه توی درس علوم و فنون ادبی تسلط خوبی پیدا کنی، در طی هفته، زمان های متعددی رو برای مرور خودت اختصاص بده. در طی هفته، تست آرایه و قرابت بزن، تمرین تقطیع رو فراموش نکن و از حل تست عروض و قافیه فاصله نگیر و به طور اختصاصی، خلاصه ها و نکات نوشته شده از دروس تاریخ ادبیات رو یک روز قبل از آزمون های آزمایشی، دوره کن.

سخن پایانی

درس علوم و فنون ادبی یا همون ادبیات تخصصی یکی از مهمترین دروس تخصصی رشته انسانی به حساب میاد و هرساله داوطلبین سعی میکنن که درصد خوبی از این درس بگیرن. اگه تا اینجای مطلب با ما همراه بودی بهت افتخار میکنیم. چون تو داری برای آیندت تلاش میکنی و زحمت میکشی و مطمئن باش به زودی نتیجه این زحماتت رو میبینی. میدونی که همیشه بهترینارو برات آرزو میکنیم؟!

مرحله اول خوب مطالب و مباحث رو یاد بگیری و نام شعرا و آثارشون رو در کنار فهم هر سبک به خاطر بسپاری

سوالات متداول

بهترین روش مطالعه درس علوم و فنون ادبی چطوریه؟

تشخیص اینکه این درس به صورت مبحثی فراکرفته بشه یا پایه به پایه بستگی به شرایط و ویژگی های دانش آموز داره اما به صورت کلی در مرحله اول خوب مطالب و مباحث رو یاد بگیر و نام شعرا و آثارشون رو در کنار فهم هر سبک به خاطر بسپار.

بهترین کتاب کمک درسی درس علوم و فنون ادبی چیه؟

کتاب پیشنهادی ما برای این درس، کتاب علوم و فنون ادبی جامع خیلی سبز هست.